Afbouw saldering onvermijdelijk door opbouw zonnestelsel
De aarde draait al miljarden jaren om de zon, die onze belangrijkste energiebron is. Wist je dat de opbouw van ons zonnestelsel een belangrijke oorzaak is voor de afbouw van de salderingsregeling? En wist je dat de afbouw van de salderingsregeling geen probleem is voor het rendement op een investering in zonnepanelen? Een doe-het-zelf pakket zonnepanelen kan nog steeds een terugverdientijd van minder dan 2 jaar hebben! We onderbouwen het allemaal in dit artikel “Opbouw zonnestelsel oorzaak afbouw saldering”. Lees snel verder in deze nieuwe aflevering van ZonnepanelenSuper Legt Uit!
De zon is een oneindige bron van energie
De zon is onze levensbron. Zonder de zon zou leven op aarde niet bestaan. Dat komt onder andere omdat de zon een zeer constante bron van energie is. De zon straalt echt ongelooflijke hoeveelheden energie uit. Bedenk je eens dat de zon ruim 151 miljoen kilometer ver weg staat. Het is bijna niet te doen, maar als je probeert de zon en de aarde op schaal te tekenen, dan zou dat er ongeveer zo uitzien (dat kleine puntje rechts is de aarde):

De zon straalt energie uit in alle richtingen. Probeer je eens voor te stellen hoe klein het gedeelte van de zonne-energie is dat de aarde ontvangt. Ondanks de gigantische afstand naar de zon ontvangt de aarde nog steeds constant 1361 W/m2 aan vermogen van de zon. Onze atmosfeer absorbeert een deel van dit vermogen en op het aardoppervlak blijft ongeveer 1000 W/m2 over.
Deze 1000W/m2 is niet altijd overal beschikbaar. Omdat de aarde elke dag een keer om zijn as draait, is dit vermogen gemiddeld maar de helft van de tijd beschikbaar op elke plek op aarde. Daarnaast staat de as waarom de aarde draait een beetje schuin ten opzichte van de zon. Hierdoor staan niet alle plekken op aarde altijd even ver van de zon af.
Ons zonnestelsel en de seizoenen op aarde
Onderstaand plaatje laat dat zien. Nederland ligt op 51° noorderbreedte. Dat is aangegeven met de rode lijnen. Dag en nacht zijn aangegeven met de lichtblauwe (dag) en donkerblauwe (nacht) vlakken.

Je wist dat natuurlijk al, maar het is uit bovenstaand plaatje duidelijk dat Nederland in de winter langere nachten heeft dan dagen. Dit is precies de reden dat zonne-energie in Nederland wat lastiger toepasbaar is dan bijvoorbeeld in landen rond de evenaar.
In landen rond de evenaar zijn er geen seizoenen en zijn de dagen het hele jaar door ongeveer even lang: 12 uur licht en 12 uur donker. Zonnepanelen in die regio’s wekken dus het hele jaar door ook ongeveer evenveel energie op, weersverschillen daargelaten. Met gebruik van een relatief kleine accu kun je daar het hele jaar zelfvoorzienend zijn met zonne-energie. Je hoeft immers alleen de nacht te overbruggen en eventueel een paar regenachtige dagen.
In Nederland is dat door de seizoenen heel anders. Omdat de dagen in de zomer veel langer zijn dan in de winter, wek je in de zomer veel meer energie op. De opbrengst kan in de winter wel 10-15x lager zijn dan in de zomer, zoals onderstaande grafiek laat zien.

Door dit grote verschil in opbrengst zou je voor enkele maanden aan elektriciteit moeten opslaan in accu’s om zelfvoorzienend te zijn met zonnepanelen. En dus is het veel te duur worden om in de zomer zonne-energie op te slaan in accu’s voor gebruik in de winter.
De salderingsregeling: Seizoensonafhankelijk rendement op je investering
De salderingsregeling lost bovenstaand probleem op door te garanderen dat elke kWh die je in de zomer levert evenveel waard is als de kWh die je in de winter afneemt. Heb je in een jaar 2000 kWh verbruikt, maar ook 2000 kWh opgewekt, dan streep je die twee tegen elkaar weg en betaal je netto niks. Je krijgt op deze manier een seizoensonafhankelijk rendement op je investering.
Het kost natuurlijk geld als je in de zomer (veel) meer energie opwekt dan je gebruikt, terwijl je in de winter (veel) meer energie gebruikt dan je opwekt. Je maakt immers wel degelijk gebruik van het elektriciteitsnetwerk, maar je betaalt er niet voor. De mensen zonder zonnepanelen dragen deze extra kosten via hun elektriciteitsrekening. Zij betalen immers wel voor hun elektriciteit. Zolang een beperkt aantal mensen gebruikt maakt van de salderingsregeling, is dat geen probleem.
Dalende zonnepanelen prijzen, stijgende energieprijzen: Explosieve groei
De afgelopen 50 jaar zijn de prijzen van zonnepanelen met een factor 1000 gedaald. Onderstaande grafiek toont de leercurve voor zonnepanelen volgens de wet van Wright. De wet van Wright dicteert dat voor elke verdubbeling van de productiecapaciteit de kosten met een bepaald percentage dalen. Voor de prijs/Wp van zonnepanelen blijkt dat percentage ongeveer 20% te zijn.

De lagere prijzen voor zonnepanelen, gecombineerd met de hoge energieprijzen van de laatste jaren én de salderingsregeling hebben gezorgd voor een explosieve groei van het aantal geïnstalleerde zonnepanelen. In Nederland zijn inmiddels meer zonnepanelen per persoon geïnstalleerd dan waar dan ook ter wereld. Het totaal geïnstalleerde vermogen per inwoner is al 1,4 kWp en er is al bijna 24 GWp aan zonnepanelen geplaatst.

Dat is natuurlijk goed nieuws voor het milieu. De zeer snelle groei van het aantal geplaatste zonnepanelen levert echter ook problemen op.
Elektriciteitsnet, politiek en terugleverkosten
Het elektriciteitsnet wordt op mooie dagen overspoeld met zonne-energie. Omdat het elektriciteitsnet nauwelijks energieopslag heeft, moeten vraag en aanbod in balans zijn. De grote hoeveelheden zonnepanelen leveren op die mooie dagen zoveel energie, dat eigenlijk niemand er wat mee kan. De prijs van de energie daalt in dit geval. Het is inmiddels zo erg, dat de elektriciteitsprijs regelmatig negatief is. Je moet dus eigenlijk betalen om energie terug te leveren aan het net. De groothandelsprijzen die energieleveranciers moeten betalen zijn dan ook daadwerkelijk negatief, zie onderstaande grafiek. En dat gebeurt steeds vaker.

Door de salderingsregeling is bovenstaand prijsmechanisme op zonnepanelenbezitters niet van toepassing. Zij mogen nog steeds de energie die ze in de zomer opwekken wegstrepen tegen de energie die ze in de winter afnemen. Deze problemen waren voorzien en het was oorspronkelijk de bedoeling om de salderingsregeling vanaf 2023 geleidelijk af te bouwen. Door politieke besluiteloosheid zou dat later 2025 worden. In februari 2024 is besloten de salderingsregeling toch tot 2030 te handhaven en niet af te bouwen vanaf 2025. Vervolgens is half mei 2024 besloten dat de salderingregeling in één keer wordt afgeschaft vanaf 2027, door dezelfde partijen die in februari nog besloten de regeling te handhaven.
Ondertussen maken ontzettend veel mensen gebruik van de salderingsregeling en zijn de kosten van het salderen voor energieleveranciers fors toegenomen. Samen met de politieke onzekerheid over het voortbestaan van de salderingsregeling heeft dit ertoe geleid dat vrijwel alle energieleveranciers inmiddels op een of andere manier terugleverkosten in rekening brengen. Dat is begrijpelijk, en door de lage prijzen van zonnepanelen en de BTW vrijstelling voor particulieren geen enkel probleem voor het rendement op je investering.
Rendement op investering voor doe-het-zelf zonnepanelen
Door de lage prijzen van zonnepanelen en de BTW vrijstelling die nog steeds geldt voor particulieren is het onverminderd aantrekkelijk om zonnepanelen te installeren.
Een compleet doe-het-zelf zonnepanelenpakket met onderstaande onderdelen schaf je bij ZonnepanelenSuper al aan vanaf €1.826,- excl. BTW.
- 10x 415Wp zonnepanelen
- 4200W 1-fase hybride omvormer (later uitbreidbaar met accu’s)
- Pannendak montagesysteem
- 1-Fase aansluitset voor de meterkast (incl. remautomaat en 15m 3x4mm2 AC kabel)
- MC4 krimptang
- Transport
Dit pakket levert ongeveer 3500 kWh per jaar op als de zonnepanelen redelijk richting het zuiden zijn geplaatst.
Stel dat je ook 3500 kWh per jaar gebruikt. Onderstaande grafiek geeft de kosten per jaar weer voor een jaarcontract van 3500 kWh (geen gas) bij Eneco en Budget Energie, uitgezet tegen de hoeveelheid teruggeleverde energie. Deze gegevens zijn bepaald met behulp van de website gaslicht.com.

Stel je sluit op dit moment (29 mei 2024) een jaarcontract voor 3500 kWh af en je levert 3500 kWh terug. Je zou dan inclusief terugleverkosten bij Eneco een besparing realiseren van €942,- per jaar. Dat betekent een terugverdientijd van 1,9 jaar. En de zonnepanelen werken onder normale omstandigheden minimaal 25 jaar. Heel veel beter worden investeringen niet.
Verschillende energieleveranciers maken echter verschillende afwegingen bij het in rekening brengen van de terugleverkosten. Bij Budget Energie bespaar je met een soortgelijk contract van 1 jaar vast voor 3500 kWh “slechts” €524,- per jaar. Dat resulteert in een terugverdientijd van je investering van 3,5 jaar. Dat is nog steeds een prima rendement, maar niet zo goed als dat je bovenstaand contract bij Eneco zou afsluiten.
Zonne-energie zelf gebruiken is de toekomst
Al deze ontwikkelingen zullen ertoe leiden dat het belangrijker wordt om je zonne-energie zoveel mogelijk zelf te gebruiken. Prijsprikkels om zelfgebruik te stimuleren zullen steeds sterker worden. Elke kWh die je direct zelf gebruikt hoeft immers niet via het elektriciteitsnet naar elders vervoerd te worden.
Zaken die je nu al kunt doen om je zonne-energie beter zelf te gebruiken:
- Plaats je zonnepanelen oost-west. De energie wordt zo meer verspreid over de dag opgewekt, wat zelfconsumptie makkelijker maakt
- Zet grote verbruikers aan als je veel zonne-energie opwekt. Je elektrische auto laden, een boiler aanzetten, de vriezer op een lagere temperatuur instellen, het helpt allemaal. Een Energie Management Systeem (EMS) kan hierbij helpen.
- Sla je overtollige energie op in accu’s. Dit is een relatief dure oplossing, maar stelt je veel beter in staat om je zonne-energie zelf te gebruiken. Ook ‘s nachts.
Samenvatting “Opbouw zonnestelsel oorzaak afbouw saldering”
De zon is onze oneindige bron van energie. Omdat de aarde om de zon draait en de aarde iets gekanteld ook om zijn eigen as draait, hebben we in Nederland seizoenen. Deze seizoenen maken het lastiger om zonne-energie te gebruiken. De meeste zonne-energie wordt namelijk opgewekt in de zomer, terwijl het meeste verbruik in de winter plaatsvindt.
Door de salderingsregeling mag je in Nederland je verbruik over een heel jaar wegstrepen tegen de in dat jaar opgewekte energie. Dat was een mooie manier om de installatie van zonnestroomsystemen te stimuleren zolang een beperkt aantal mensen zonnepanelen heeft.
Inmiddels heeft Nederland de meeste zonnepanelen per inwoner ter wereld. Zonnestroom heeft daardoor een grote invloed op de prijs van elektriciteit gekregen. De kosten van de salderingsregeling zijn fors gestegen. Energieleveranciers brengen daarom allemaal terugleverkosten in rekening. en komen via de energieleveranciers terecht bij mensen die geen zonnepanelen hebben. Dit zal zo blijven totdat de salderingsregeling wordt afgeschaft.
Onze seizoenen worden veroorzaakt door de opbouw van ons zonnestelsel. Onze seizoenen zorgen er samen met de vele geïnstalleerde zonnepanelen voor dat de kosten van salderen hoog zijn geworden. De salderingsregeling is daarom onhoudbaar en zal worden afgeschaft. De opbouw van ons zonnestelsel is daarom een oorzaak voor de afbouw van salderen!
Omdat de prijzen van zonnepanelen fors zijn gedaald en omdat er een BTW vrijstelling geldt voor particulieren, is het rendement op een investering in zonnepanelen nog steeds erg goed. Een compleet doe-het-zelf pakket zonnepanelen heeft nog steeds een terugverdientijd van minder dan 2 jaar, afhankelijk van de gekozen energieleverancier.
De komende jaren zullen er steeds meer (prijs)prikkels komen om je zonne-energie direct zelf te gebruiken. Als je daar nu alvast over nadenkt en mee bezig gaat, bereid je jezelf daarop goed voor.
Meer weten over het zelf plaatsen van zonnepanelen? Lees dan verder in het artikel Zonnepanelen zelf plaatsen of installeren: Wij helpen je!
Ook zelf zonnepanelen plaatsen? Stel dan meteen een set samen!
Laat een reactie achter